(TNO) Tổng thống Venezuela Hugo Chavez đã qua đời hôm 5-3 sau 14 năm lãnh đạo đất nước Nam Mỹ. Dưới đây là những khoảnh khắc đáng chú ý trong cuộc đời đầy biến động của ông, theo Washington Post, BBC và Foreign Affairs:

1954 - Sinh ra trong một thị trấn nhỏ

Hugo Chavez là con một cặp vợ chồng giáo viên ở thị trấn Sabaneta, bang Barinas và sống thời thơ ấu trong ngôi làng nhỏ bên ngoài thị trấn.

1971 - Theo học tại học viện quân sự

Chavez gia nhập Học viện Khoa học Quân sự Venezuela năm 1971, nơi ông có cơ hội gặp gỡ và tiếp xúc với các học viên sĩ quan từ những nơi khác ở châu Mỹ Latin. Ông tốt nghiệp năm 1975.

1992 - Đảo chính bất thành

Thất vọng với sự độc quyền lãnh đạo và nạn tham nhũng của chính phủ do Tổng thống Carlos Andres Perez lãnh đạo, Chavez đã cầm đầu một cuộc đảo chính quân sự, được biết với tên gọi Chiến dịch Zamora, và thất bại.

Chavez, khi đó là một trung tá nhảy dù, đã xuất hiện trên truyền hình đề nghị các sĩ quan nổi dậy quy hàng với một tuyên bố ngạo mạn nổi tiếng từ phủ tổng thống: “Các đồng chí, đáng tiếc là lúc này đây, mục tiêu mà chúng ta đề ra ở thủ đô không đạt được. Nghĩa là, tại Caracas, chúng ta không thể chiếm được quyền hành. Các bạn đã làm rất tốt ở đó, song đây là lúc để tránh thêm máu đổ. Đây là lúc nghiền ngẫm và tình thế mới sẽ xuất hiện và đất nước dứt khoát phải tiến đến một định mệnh tốt đẹp hơn”.

1999 - Nắm quyền

Bốn năm sau khi ra tù, Chavez đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử đầu tiên và trở thành tổng thống, phần lớn nhờ sự ủng hộ mà ông tập hợp cho phong trào cách mạng Bolivar.

2000 - Nhiệm kỳ hai

Với sự ủng hộ lớn lao từ tầng lớp lao động nghèo khổ, Chavez tái đắc cử với gần 60% phiếu bầu và tiếp tục nắm chức tổng thống với nhiệm kỳ 6 năm theo hiến pháp mới.

2002 - Bị đảo chính

Một loạt các cuộc biểu tình lớn đã dẫn đến việc Chavez bị lật đổ. Ông bị tạm giam song một cuộc phản đảo chính của các sĩ quan trung thành với tổng thống đã đưa ông trở lại nắm quyền sau hai ngày.

2004 - Chiến thắng trong cuộc trưng cầu dân ý

Phe đối lập kêu gọi tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về việc bãi bỏ chức vụ tổng thống của ông Chavez song kết quả đứng về phía ông. Phe đối lập cáo buộc chính phủ đã gian lận.

2005 - “Họ muốn giết tôi”

Phản ứng trước những lời chỉ trích ngày càng gay gắt từ giới lãnh đạo Mỹ, Chavez tuyên bố Mỹ đang cố gắng ám sát ông. “Nếu họ giết tôi, danh tính của người chịu trách nhiệm là (Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ) George Bush”, ông Chavez nói.

2006 - “Quỷ dữ hiện diện nơi đây”

Trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, ông Chavez mô tả Tổng thống Mỹ George W. Bush là “quỷ dữ”, người nói chuyện như thể “ông ta sở hữu thế giới này”. Vào cuối năm, Chavez giành chiến thắng thêm một nhiệm kỳ.

2009 - Vòng xoáy cách mạng thứ ba

Chavez giành chiến thắng trong một cuộc trưng cầu dân ý nhằm bãi bỏ giới hạn nhiệm kỳ, mở đường cho việc tiếp tục tranh cử tổng thống. “Với chiến thắng này, chúng ta bắt đầu vòng xoáy thứ ba của cuộc cách mạng Bolivar”, ông nói.

2011 - El Comandante đổ bệnh

Chavez xác nhận ông bị ung thư và đang hồi phục sau cuộc phẫu thuật trong một bài phát biểu trên truyền hình từ thủ đô Havana của Cuba. Truyền hình Venezuela tường thuật rằng ông đã đến Cuba để tiếp tục điều trị.

2012 - Một chiến thắng khác

Sau khi giành chiến thắng một cách dễ dàng để tại vị thêm sáu năm, Chavez một lần nữa cam kết sẽ làm sâu đậm cuộc cách mạng chủ nghĩa xã hội của ông. Vào tháng 12, ông lại đến Cuba để điều trị.

2013 - Qua đời

Phó tổng thống Nicolas Maduro lên truyền hình thông báo ông Hugo Chavez đã qua đời vào ngày 5-3-2013.

Xin xem tại link trên Youtube của BBC:
http://www.youtube.com/watch?v=RU6hVbzCGyo


Tổng thống Venezuela Hugo Chavez qua đời ở tuổi 58

(TNO) Phó tổng thống Venezuela Nicolas Maduro phát biểu trên truyền hình xác nhận Tổng thống Hugo Chavez đã qua đời ở tuổi 58 vào hôm 5-3, sau thời gian dài chống chọi với căn bệnh ung thư, theo AFP.

Ông Nicolas Maduro nghẹn ngào thông báo trên truyền hình rằng Tổng thống Chavez đã chết vào lúc 16 giờ 25 phút (giờ địa phương), tức 0 giờ 55 phút (giờ Việt Nam ngày 6-3), “sau khi chiến đấu quyết liệt với một căn bệnh mà ông đã phải chịu đựng trong suốt gần 2 năm qua”.

Trong bài phát biểu kéo dài khoảng 30 phút, ông Maduro cũng đã liên tục chỉ trích các thế lực thù địch với Venezuela, nói rằng “những kẻ thù của Venezuela, ở một chừng mực nào đó, đã gây hại cho sức khoẻ của vị lãnh tụ”.

Phó Tổng thống Venezuela không giải thích các thế lực thù địch đã ảnh hưởng như thế nào đến căn bệnh ung thư của ông Chavez, nhưng ông này cho rằng “một việc tương tự” đã xảy ra cho cựu Tổng thống Palestine Yasser Arafat.

Ông Arafat được cho là đã bị tình báo Israel đầu độc.

Phó tổng thống Maduro cũng cho biết đã trục xuất David del Monaco, một sĩ quan Không quân Mỹ, ra khỏi Venezuela.

“Viên sĩ quan này đã tiến hành chiêu nạp các thành viên từ quân đội Venezuela. Đầu tiên là tìm hiểu về nội bộ quân đội của nước ta, và sau đó là dụ họ tham gia các kế hoạch phá hoại”, ông Madura phát biểu.

Ông Hugo Chavez, đã trải qua 4 lần phẫu thuật vì ung thư kể từ tháng 6.2011 đến nay, chủ yếu tại Cuba.

Theo hãng tin AP, ông Chavez đã chủ động tiến cử Phó Tổng thống Maduro điều hành đất nước "trong trường hợp xấu nhất xảy ra", trước khi trở lại Cuba chữa bệnh hôm 10-12-2012.

Theo hiến pháp Venezeula, Chủ tịch Quốc hội nước này là ông Diosdado Cabello sẽ tuyên bố thành lập một chính phủ lâm thời do Phó Tổng thống Maduro đứng đầu, và bầu cử sẽ được tiến hành trong vòng 30 ngày sau khi ông Chavez qua đời.

Phó Tổng thống Maduro ngày 5-3 cho biết chính phủ Venezuela đã bắt đầu tiến hành “một cuộc triển khai đặc biệt” toàn bộ các lực lượng vũ trang và cảnh sát để “bảo đảm hoà bình”.
    
Sau khi tin tức ông Chavez qua đời được công bố, các cửa hàng và văn phòng ở Venezuela đóng cửa, nhiều người đi làm đã đổ xô về nhà do lo ngại tình hình an ninh bất ổn, khiến giao thông ở thủ đô Caracas tắt nghẽn, và lực lượng cảnh sát giao thông cũng được điều động kịp thời để phân luồng giao thông.

Bộ trưởng Quốc phòng Venezuela, ông Diego Molero, cùng với các quan chức quốc phòng cấp cao khác, cho biết lực lượng sẽ sẵn sàng bảo vệ hiến pháp, và trung thành với Maduro.

Ông Chavez được coi là nhà lãnh đạo đứng đầu phong trào cánh tả, nhận được sự ủng hộ lớn lao từ nhân dân lao động.

Việc ông qua đời là một mất mát, không chỉ với nhân dân Venezuela mà còn cả với phong trào cánh tả nói chung, đồng thời đặt đất nước vào tình trạng khó đoán định.

Người dân Venezuela tràn ra các đường phố gần Phủ Tổng thống và một bệnh viện quân y ở thủ đô Caracas, nơi Tổng thống Chavez qua đời, để khóc thương ông, đồng thời hô to khẩu hiệu “Chavez muôn năm”.

Nhiều người tập trung đến Phủ Tổng thống, trong khi một số khác đứng tập trung trước bệnh viện để bày tỏ lòng xót thương cho vị lãnh đạo đáng kính, theo đài ABC.

“Tôi cảm thấy một nỗi đau lớn nên nói không nên lời. Ông Chavez là người lãnh đạo tốt nhất của đất nước…, tôi ngưỡng mộ ông ấy”, theo đài ABC dẫn lời ông Yamilina Barrios, một nhân viên văn phòng 39 tuổi, vừa nói vừa lấy tay lau nước mắt.

Ngoại trưởng Venezuela, ông Elias Jaua cho biết thi hài của ông Chavez sẽ được chuyển từ bệnh viện quân y sang một học viện quân sự vào ngày 6-3, và quốc tang sẽ được tổ chức vào ngày 8-3.

Ngoại trưởng Jaua cũng tuyên bố quốc tang 7 ngày để tưởng nhớ ông Chavez.

Lúc sinh thời, khi điều hành đất nước, ông Chavez đã dùng lợi thế tài nguyên dầu mỏ dồi dào của Venezuela để tiến hành các chương trình xã hội, bao gồm bảo trợ thực phẩm, nhà công, bệnh viện công miễn phí và các chương trình giáo dục.

Nghèo nàn giảm hẳn dưới thời lãnh đạo của ông Chavez, nhưng giới phê bình vẫn cho rằng chính phủ của ông chi hàng trăm tỉ USD nhưng vẫn chưa vực dậy nền kinh tế và tỷ lệ tội phạm giết người tăng, nằm trong số cao nhất trên thế giới.

Ông Chavez giữ chức Tổng thống Venezuela kể từ năm 1999, và tái đắc cử nhiệm kỳ mới 6 năm hồi tháng 10-2012. Sau đó, Toà án Tối cao Venezuela đưa ra phán quyết trì hoãn lễ tuyên thệ nhậm chức của ông (lẽ ra được tổ chức vào ngày 10-1) vì điều kiện sức khoẻ không cho phép.

Hồi cuối tuần rồi, hàng trăm sinh viên và thành viên phe đối lập chính phủ Venezeula biểu tình kêu gọi chính phủ nước này công bố thông tin về tình hình sức khoẻ ông Chavez.

Chính phủ Venezuela hôm 20-2 cũng đã “cực lực bác bỏ” phát biểu của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland liên quan tới sức khoẻ của Tổng thống Hugo Chavez, và xem đây là một sự "can thiệp trắng trợn" của Mỹ vào công việc nội bộ của Venezuela.

Ghi lại phản hồi, xin nhấn vào »  Nhập ý kiến của bạn: