Một hôm đột nhiên mẹ hỏi: “Nhìn mẹ có đẹp không?”. Con ngẩn ra không hiểu. Tối, con vắt tay lên trán nghĩ. Câu hỏi này với phụ nữ nói chung chẳng có gì lạ, nhưng với mẹ 20 năm qua chưa bao giờ mẹ hỏi như vậy. Và con, trước câu hỏi đơn giản của mẹ chợt nhận ra một điều phũ phàng: con chưa một lần khen mẹ đẹp!

Thật ra mẹ từng rất đẹp. Nhìn mấy tấm hình đen trắng ngày xưa, có cô gái tuổi đôi mươi tóc xõa ngang vai, đứng e thẹn bên hàng rào dâm bụt. Có ai ngờ 20 năm sau cô gái hai mươi với đôi mắt trong veo, đôi gò má hồng đã là một người vợ, người mẹ tần tảo gánh trên vai cả một gia đình.

Lâu lâu đi ăn cưới, mẹ nhìn lướt qua gương soi, quệt một tí son, đánh một tí phấn. Ít khi nào con thấy mẹ dừng lại lâu bên gương soi. Mẹ không có phản ứng gì với những nếp nhăn ngày một nhiều nơi khóe mắt, không chép miệng rầu rĩ với những sợi bạc trên làn tóc xanh. Chỉ bởi mẹ không có nhiều thời gian bên gương soi. Mẹ để dành tâm trí cho bữa cơm thịt cá mỗi ngày cho bốn cha con, để dành cả những phút hiếm hoi bên gương soi để ủi quần áo cho chồng con. Cứ thế hơn 20 năm qua mẹ để dành cả cuộc đời mình cho con, cho chồng, cho cả nhà. Không để dành chút gì cho mẹ.

Một buổi sáng đẹp trời, khi con cái đã ổn định cuộc sống, khi ba cà phê với mấy ông bạn trung niên, mẹ một mình trong phòng dừng lại lâu hơn bên gương soi. Những nếp nhăn không còn cớ trốn mẹ, mái tóc xơ rối lòa xòa trước mặt mẹ. Mẹ đối diện với chính mình, nhận rõ những thay đổi thật khắc nghiệt trên cơ thể. Năm tháng đã tàn nhẫn lấy đi của người phụ nữ nhiều thứ, trong đó có đôi mắt trong veo và đôi gò má hồng khi xưa của mẹ. Chẳng biết khi nhìn thấy mình đã khác rất nhiều, đã già rất nhiều, đã héo mòn rất nhiều, mẹ có ân hận không? Chỉ thấy mẹ nhìn mình thật lâu trong gương, rồi như chợt nhớ ra việc gì, mẹ cột lại mái tóc lòa xòa ra sau lưng. Đứng dậy, mẹ tất tả xách giỏ đi chợ.

Nhìn theo bóng mẹ dần xa tít tắp mà đôi môi con vẫn còn mấp máy chưa nói thành câu...

NGUYỄN THỊ MINH LY (ĐH KHXH&NV TP.HCM)