Mary Wagner, 38 tuổi, từng là một cô bé có cá tính tinh nghịch và mạnh mẽ như con trai. Sống trong một gia đình toàn anh em trai ở Đảo Vancouver, chị trở thành người mẹ thứ hai của các em (dù mẹ chị vẫn còn) và chị còn học sửa xe hơi. Có lúc trông chị như một người mẹ, có lúc trông chị như một nữ tu. Hiện nay chị đang có nguy cơ phải ra trước vành móng ngựa.

Chị bị kết tội làm điều sai trái và bị tù 40 ngày vì tham gia nhóm chống phá thai ở Toronto để khuyên các phụ nữ giữ lại đứa bé. Chị bị kết án lần 2 năm 2000 và ở tù 2 năm. Chị mãn hạn tù hồi đầu năm 2011 - nhưng phải mất 4 tháng chờ xét xử. Lẽ ra chị được thả sau khi bị tạm giam trước khi xét xử, với điều kiện phải ký cam kết không lui tới các cơ sở phá thai.

Đây là điều chị có thể làm. Nhưng “làm sao tôi có thể hứa không bảo vệ những anh chị em của tôi, những người không có ai bảo vệ, chứ?”, Chị nói. Mỉa mai thay, chị nói rằng có nhiều người sẵn sàng nói thật về việc phá thai trong tù hơn ở ngoài.

Chị chia sẻ: “Tôi chưa bao giờ ở một nơi dễ nói về việc phá thai như vậy. Các phụ nữ đều biết phá thai là giết thai nhi. Một số thai phụ có thể nói rằng họ nghiện ma tuý nên không biết làm sao hoặc họ bị hãm hiếp và không biết mình có thai. Tôi đoán họ không bị người khác ép buộc phá thai”.

Giới trẻ và cách sống đã rõ, một số nữ tù nhân vào tù mà mang thai. Khi giao tiếp tại Trung tâm Phụ nữ Vanier ở Milton, Ontario, chị nói với lòng thương cảm về các nữ tù nhân, 80% trong số họ bị tù vì liên quan đến ma tuý hoặc rượu chè. Chị nói: “Rất nhiều người có hoàn cảnh rất khác so với tôi. Đời tôi hẳn đã khác nếu tôi không có hoàn cảnh thế này”.

Alissa Golob, một nhân viên của Phong trào Sự sống Canada, người đứng chờ bên ngoài cơ sở phá thai hồi tháng 12 năm ngoái khi chị Wagner đi vào và bị bắt, nói rằng bạn của chị đã trao cho các phụ nữ gói quà đồ trang trí cây Noel.

Sau khi bị bắt, chị Wagner được thả nhờ người bảo lãnh, nhưng chị lại bị bắt ở phòng chờ tại một cơ sở phá thai khác hồi tháng 8 vừa qua và bị tù. Nhưng án tù 40 ngày của chị phải chờ đến ngày 5-10-2011 mới xét xử. Chị Wagner cho rằng toà sẽ kết án chị ở tù một thời gian.

Sau 3 năm ở nhà thử Dòng Thánh Gioan ở Hoa Kỳ và Pháp, chị vẫn duy trì lòng sùng kính, kinh chiều, kinh sáng, lần Chuỗi Mân Côi và Chuỗi Lòng Thương Xót, và trong thời gian ở tù, các việc thực hành này của chị vẫn thu hút các bạn tù khác cùng tham dự.

Mẹ của chị, bà Sarah Wagner, nói: “Mary luôn nghĩ tới trẻ em và như người mẹ thứ hai đối với các em trong gia đình. Chị là nhân viên phục vụ, chị bỏ việc vì sếp của chị không tử tế với một phụ nữ đang mang thai. Bà Sarah Wagner nói: “Con gái tôi không cuồng tín mà luôn nghiêm túc về luân lý”.

Trong thời gian ở nhà thử tại Dòng Thánh Gioan ở Pháp, sau khi bị tù lần đầu năm 2000, chị được phân công làm tài xế cho nhà dòng. Khi chị đưa các thành viên tới bác sĩ, chị không thể không tư vấn cho các thai phụ ở phòng chờ sinh con. Hiện nay chị nhận thức rõ rằng đây là tiếng Chúa kêu gọi chị - một ơn gọi.

“Chị ấy là nguồn cảm hứng. Chị ấy có thể làm mọi thứ”, Alissa Golob nói. Nhưng Joyce Arthur, giám đốc điều hành Liên hiệp Quyền Phá thai Canada (Abortion Rights Coalition of Canada), nói rằng chị Wagner nằm trong hồ sơ của cảnh sát và có vài tội án.

“Mặc dù bị cảnh báo nhiều về việc phạm pháp, chị ta vẫn cứ làm. Quan toà đành phải cho chị ta vào tù. Rõ ràng chị ta sẵn sàng trả giá. Chị ta phải chịu trách nhiệm về hành động của mình và những tổn hại mà chị ta gây ra cho các phụ nữ”, Arthur nói.

Thiệt hại gì? Arthur trích dẫn ít nhất 8 nghiên cứu nói rằng những người chống phá thai “làm tăng nguy cơ rắc rối về mặt y học và tâm lý đối với phụ nữ khi trải qua phá thai”. Đó là lý do các thẩm phán và các nhà lập pháp Canada đã lập các vùng nóng quanh các khu công nghiệp, Arthur nói.

Leeda Crawford, Phát ngôn viên của Phong trào Sự sống, nói: “Điều đau buồn là những người phá thai được hỗ trợ để cảm thấy an tâm. Đó là tội lỗi. Mục đích của chị Mary Wagner đến các bệnh viện phụ sản là để nói cho các thai phụ biết sự thật về những gì các nhân viên sẽ nói với họ. Thai nhi là một con người và phá thai cũng là hành động gây hại cho chúng”. Crawford nói rằng chị đã phá thai, và cảm giác tội lỗi khiến chị nghiện rượu.

Tại Trung tâm Vanier, chị Wagner ở trong cùng tổ chức với Linda Gibbons, một cụ bà cũng bất chấp luật pháp Canada và tư vấn cho các thai phụ tại các cơ sở phá thai ở Toronto.

Chị Wagner nói rằng thật “vui” khi được làm việc cùng với Gibbons, trong khi chị Gibbons mô tả chị Wagner là “một mẹ Maria bé nhỏ”. “Chị là một người Công giáo, còn tôi là một người Tin lành. Chị là một phước lành”, chị Gibbons nói.