Đức Mẹ mông triệu
Dormition nghĩa là “ngủ”, tức là chết mà như ngủ. Đó là tên gọi của lễ Đức Mẹ mông triệu, hoặc Đức Mẹ lên trời. Các Kitô giáo Đông phương, cả Công giáo và Chính thống giáo, vẫn tiếp tục mừng kính lễ này ngày nay.
Công giáo Đông phương và Chính thống giáo Đông phương đều mừng kính lễ “Đức Mẹ ngủ” vào ngày 15-8 hằng năm.
Đức Mẹ lên trời vào cuối hành trình trần thế là một tín điều đã được xác quyết của Giáo hội Công giáo. Lễ Đức Mẹ lên trời, được cử hành vào ngày 15-8 hằng năm, là lễ rấ cổ xưa của Giáo hội Công giáo, được mừng kính toàn cầu từ thế kỷ VI. Lễ này tưởng niệm cái chết của Đức Maria và thân xác Mẹ về trời trước khi thi thể Mẹ bị hư hại - hưởng trước sự phục sinh của thân xác chúng ta vào thời sau cùng. Vì điều này nghĩa là việc Đức Mẹ bước vào đời sống vĩnh hằng, đó là điều quan trọng nhất của lễ Đức Mẹ mông triệu và là ngày lễ buộc.
Lễ này có nguồn gốc được cử hành ở Đông phương, nơi được coi là lễ Đức Mẹ ngủ (Feast of the Dormition). Tài liệu nói về việc thân xác Đức Mẹ lên trời có từ thế kỷ IV, đó là tài liệu “Falling Asleep of the Holy Mother of God” (Việc ngủ của Thánh Mẫu Thiên Chúa). Tài liệu này thuật lại bằng lời của Tông đồ Gioan, người được Đức Kitô trao phó Mẹ Ngài, về cái chết, việc nằm trong mộ, và việc lên trời của Đức Mẹ. Truyền thống cho biết cái chết của Đức Mẹ xảy ra tại Giêrusalem hoặc Êphêsô, nơi thánh Gioan đã sinh sống.
Ngày 1-11-1950, ĐGH Piô XII, với quyền bất khả ngộ (papal infallibility), đã công bố “Munificentissimus Deus” rằng đây là tín điều của Giáo Hội: “Mẹ Vô nhiễm của Thiên Chúa, Đức Trinh nữ Maria, đã hoàn tất hành trình trần thế, nên hồn xác Mẹ được vinh quang trên trời”. Là tín điều, buộc mọi người Công giáo phải tin Đức Mẹ hồn xác lên trời, ai công khai không tin tín điều này là hoàn toàn xa rời đức tin Công giáo”.
Khi Chính thống giáo Đông phương tin Đức Mẹ “ngủ” (Dormition), họ phản đối việc ĐGH xác quyết là tín điều, coi đó là không cần thiết, vì tin xác Đức Mẹ lên trời là giữ truyền thống có từ thời các Thánh Tông đồ – gọi là Tông truyền (1 trong 4 điểm chính của Công giáo).